Geologische kaart van Rum
Geologie
De geschiedenis van het eiland Rum gaat tot 3 miljard jaar terug, toen de Lewisian Gneiss onder hoge druk en temperatuur ontstond. Zo’n 1,1 miljard jaar geleden werd dit gesteente omhoog gedrukt en kwam aan de oppervlakte waar het bloot werd gesteld aan erosie.
Schotland en Scandinavië waren toen nog gescheiden van de rest van Europa door een oceaan die steeds nauwer werd als gevolg van continentale drift. Toen de continenten botsten, ontstonden in Schotland en Scandinavië 430 miljoen jaar geleden bergen zoals de Alpen van vandaag. De huidige Schotse Hooglanden vormen grotendeels de restanten van dit gebergte.
Rum Vulkaan
Het begin van het Paleogeen tijdperk, 65 miljoen jaar geleden, is voor de geologie van Rum de meest spannende. Onder Rum begon de aarde te splijten en het Europese continent begon zich van het Amerikaanse continent te scheiden. Magma kilometers diep welde omhoog naar de oppervlakte en vormde een landschap van vulkanen en uitgebreide lavavelden, zoals op IJsland vandaag. Vooral het langzaam afkoelen van de magma onder de Rum vulkaan, heeft de unieke rotsformaties gevormd die nu aan de oppervlakte komen. De vulkaan heeft maar een paar honderdduizend jaar bestaan, maar is het Mekka voor geologen geworden die Rum onderzoeken. De Rum vulkaan is in haar relatief korte bestaan verscheidene malen explosief uitgebarsten. Getuige daarvan zijn de overblijfselen van vulkanische bommen, sintels, as en lavastromen en de resten van de ingestorte caldera. Daarna is de vulkaan niet meer actief geweest en verschoof de vulkanische activiteit naar het westen op.
Kaart van Rum
Historie
Tekenen van de eerste mensen op Rum dateren van 9000 jaar geleden in het stenen tijdperk. Voor deze mensen was Rum een natuurlijke bron van grondstoffen. Agaat van Bloodstone Hill, werd gebruikt voor allerlei werktuigen en treft men tot wijd in de omgeving aan. Rum stond dus bekend om de kwaliteit van deze steen. Zo’n 4000 jaar geleden begonnen mensen op Rum met het bedrijven van landbouw. Het christendom arriveerde in de 7e eeuw, kort daarna in de 9e eeuw gevolgd door de Vikingen die vele plaatsen op het eiland naam gaven, zoals Askival, Dibidil, Hallival en Trollaval. Na de 12e eeuw kwam het heerschappij van Rum te liggen bij de Kingdom of the Lords of the Isles. Het eiland is sinds die tijd bij de adel in trek geweest als jachtterrein voor edelhert. Grote gemeenschappen zijn er nooit geweest op Rum. In 1588 werd de voltallige gemeenschap nog door 100 Spaanse soldaten vermoord.
Het eiland werd verkocht en veranderd in een jachtterrein voor de adel. Rum gaat nog verscheidene keren over in andere handen tot in 1888 John Bullough, een katoenmachine industrieel, het eiland koopt. Toen hij stierf in 1891, ging het eigendom over naar zijn zoon George. En Sir George Bullough liet er een protserig kasteel bouwen, het Kinloch Castle. Het kasteel en de grond er omheen was gevuld met alles wat je maar voor kunt stellen bij protserigheid. Een golfterrein, bowling- en tennisplaatsen, verwarmde schildpad en krokodillenvijvers, tropische volières voor onder andere kolibries. Sir George en zijn vrouw Lady Monica Bullock kwamen eigenlijk alleen in het jachtseizoen naar het eiland, maar het hele jaar door was de economie van het eiland er op gericht de huishouding van de Bullocks in stand te houden.
Kinloch Castle
Hierin kwam verandering aan het begin van de eerste wereldoorlog. Bijna alle mannen werden opgeroepen voor dienst en sindsdien is het kasteel en kasteelomgeving in langzaam verval geraakt. Sir George stierf in 1939 en werd in zijn eigen mausoleum in Harris bijgezet. Lady Monica Bullock kwam in de jaren daarna nog regelmatig op Rum. In 1957 verkocht ze het gehele eiland voor een prikkie onder voorwaarden aan de NCC (Nature Conservation Council). Één van de voorwaarden was dat het eiland behandeld zou worden als een nationaal natuurreservaat. Ze stierf in 1967 en werd ook in het mausoleum bijgezet.
In 2010 is het dorp Kinloch Village op het eiland Rum overgedragen aan de Isle of Rum Community Trust om de inwoners de gelegenheid te geven in het dorp te bouwen en activiteiten te ontplooien, anders dan het onderhoud van het eiland als natuurreservaat. De SNH (voorheen NCC) is daar nog steeds verantwoordelijk voor. Naast National Nature Reserve, is de status van Rum in 1976 verheven tot Biosphere Reserve en Site of Special Scientific Interest in 1987.
Natuur
Rum Pony
Het zal dan ook niet verbazen dat het eiland Rum een bijzonder gevarieerde natuur herbergt. Het eiland wordt ook wel eens een speeltuin van de natuur genoemd omdat het leven er door allerlei universiteiten en natuurinstanties wordt bestudeerd. Al eeuwenlang zijn de wilde geiten en de Rum pony’s op het eiland aanwezig, de legende wil dat de Vikingen ze geïntroduceerd hebben, maar misschien zijn ze ook wel door de keuterboeren achtergelaten toen ze naar Nova Scotia verplaatst werden. Schapen zijn er niet meer, maar in 1970 zijn er wel een stuk of 30 hooglanders op het eiland gezet.
In 1975 werd de zeearend succesvol op Rum geherintroduceerd, en moet nu wedijveren met de reeds aanwezige steenarend. Ze verspreidden zich over het gehele westen van Schotland en ieder jaar broeden er nog minstens 2 paartjes op het eiland. En dit is maar een greep in het aantal zee- en landvogels die op en om het eiland verblijven.
Edelherten
Op het eiland Rum leven zo’n 900 edelherten, ooit hier gebracht door de landheren om er op te jagen. Het is niet bekend of het edelhert hier ooit uit zichzelf is gekomen, maar dat is niet waarschijnlijk. Tegenwoordig spelen ze de hoofdrol in het langstlopende wetenschappelijk onderzoek op edelherten in de wereld. Al sinds 1972 worden de edelherten door diverse universiteiten en instanties bestudeerd in het Isle of Rum Red Deer Project. Door meer dan 30 wetenschappers worden hele generaties in kaart gebracht en de gewoontes van de dieren nauwlettend in de gaten gehouden. Tot nu toe hebben de edelherten op Rum meer dan 140 boeken en wetenschappelijke werkstukken opgeleverd. In een eerder bezoek aan Rum, hebben we de bronstijd van de edelherten op Rum van zeer dichtbij mee mogen maken. Een unieke ervaring die we nooit zullen vergeten. Bij het publiek werden de edelherten in 2006 beroemd in Autumnwatch, een populair natuurprogramma op de BBC. Veel natuurliefhebbers hebben daarna op Rum hun Brutus, Maximus, Ceasar, Mozart, Lucius of Cassius herkend. Mede door de populariteit, kwamen de filmcrews terug in 2007, 2009 en 2012. Onder aan deze pagina staat een video uit 2012 van dit prachtige programma.
Noorse Stormvogel
Toen de Vikingen de eilanden ten westen van Schotland verkenden, werden ze ’s nachts opgeschrikt door geluiden die hen de haren te berge deden rijzen. Ze zagen niets, maar waren er van overtuigd dat trollen vanaf de bergen van Rum over hun schepen vlogen.
De Noorse Stormvogel is een typische vogel die ieder jaar alleen naar het noordelijk halfrond vliegt om één groot ei uit te broeden. Ze doen dit in eeuwenoude holen die hun voorouders hebben gegraven in de bergtoppen van verschillende eilanden aan de kust van Schotland. Op Rum verblijven ieder jaar zo’n 70.000 monogame paartjes, die elkaar speciaal voor deze gelegenheid opzoeken. De rest van het jaar komen ze niet aan land en vliegen ze boven de Atlantische Oceaan ter hoogte van Brazilië. De paartjes komen alleen ’s nachts aan land en broeden samen in 50 dagen slechts één groot ei uit. Daarna blijft het kuiken nog 70 dagen in het hol en wordt iedere nacht door beide ouders gevoed. Pas als de vogel minimaal 5 jaar oud is, keert deze terug naar de eilanden om met een partner voor het leven een nieuw gezin te stichten.
Terug naar De Cuillin van Rum…
Terug naar De Bloedsteen Queeste…